Таямнічая іканаграфія XVIII-XIX стст.
Выстава дзейнічае з 02.08.19 у філіяле Веткаўскага музея.
- Што звязвае грэчаскі абраз VII ст. «Кафрептис» з вострава Афона — і вобраз Маці Божай Агнялікай?
- Грэчаскую легенду IX ст. аб кінутай у агонь іконе Багародзіцы, якая не згарэла, але запяклася пунсовым колерам — і знакамітую іканаграфію Марыі з пылаючым, вогненным абліччам, іканаграфію, якая лічыцца веткаўскай?
- Што азначае гэты кінаварна-чырвоны?
- Як вобраз агню — трагічны і натхнёны — фармаваў вобразную глыбіню самога жывапісу — і як адбіліся ў кожным абліччы асабістыя характары мастакоў?
Гімн, напісаны яшчэ ў VI стагоддзі, кажуць, яшчэ легендарным першым паэтам Сярэднявечча, Романом Сладкопевцем, усхваліў Дзеву як «світанак таямнічага дня». Вобраз агнялікай Сафіі — і агнялікай Марыі — так блізкі, яны «адукоўваюць розум»… але ланцужок пераемнасці таямніча страчан — і выяўляецца толькі ў пачатку XVIII ст., калі стараабрадніцкая Ветка з'яўлялася Іерусалімам — для тысяч і тысяч душ. Высокі вобраз Сафіі даходзіць да самых глыбінь народных уяўленняў — і Агнялікая паўстае ў архетыпічным суседстве са старажытнай тэмай абярэга маці і дзіця ад злых духаў, з дахрысціянскімі матывамі замоў ад 12 сясцёр-ліхаманак, з разважаннямі аб агні нянавісці… ды што ўжо, дзень яе свята супаў з 23 лютага — і адазваўся ў вогненным водсвеце войнаў і воінаў Нашага часу!
Шмат гадоў Веткаўскі музей працаваў над праектам «Агнялікай» — і вось зараз, выніковая выстава ў філіяле музея ў Гомелі — яна прыцягнула сілы і цікавасць музеяў, калекцыянераў, рэстаўратараў, матэрыялы бязмежнага Інтэрнэту…
