Дзень трэці: франтальная фіксацыя драўлянага дэкору і "хрэстаматыйныя" бабулі
Нарэшце дабраліся мы да крайняй кропкі нашай трохдзённай экспедыцыі – Гардзееўскі раён. Спачатку наведалі мясцовы Дом культуры, дзе пазнаёміліся з цікавымі, нават унікальнымі прыкладамі традыцыйнага тэкстылю гэтага рэгіёна. На жаль, над фіксацыяй мясцовасці і аўтарства гэтых рэчаў тут не надта турбуюцца. Але усё ж такі прыемна было чуць, што "гэта ж усё наша, з гэтых мест".
Далей перайшлі да асноўнай задачы – сістэматычна адзняць традыцыйны драўляны дэкор Гардзееўкі. Андрэй Валер’евіч Скідан, майстар сваёй справы, яшчэ ў дарозе пачаў заўважаць і тлумачыць маладым супрацоўнікам, што і як трэба здымаць, на што звяртаць асаблівую ўвагу, якія моманты фатаграфаваць: "Для гэтай тэрыторыiўласцiвы масiўныя выступаючыя кансолi. Авось яшчэ адзін цікавы тып пабудовы, які ўзведзены старажытным спосабам, так званым "закотам", – увесь час паказваючы за вокны аўтамашыны каментуе Андрэй Валер’евіч.
Сярод мясцовых людзей даведаліся, што цікавую "Стралу" праводзілі і ў суседняй Вераб’ёвай Будзе. Таму – хуценька ў машыну і ў дарогу. Добра, што наш вадзіцель – Пятро Карпянок – вельмі хуткі на пад’ём і гатовы хоць на край света ехаць разам з музейшчыкамі-энтузіястамі.
Пашанцавала нам і тут. Жанчына з мясцовага сельскага савета хуценька, як вецер, праняслася па вёсцы з вестачкай, што прыехалі музейшчыкі-фалькларысты з Беларусі. І вось перад намі тры "мудрацы". Наколькі ж прыемна глядзець на гэтых жанчын, у якіх за плячыма доўгае і, відаць, не самае лёгкае жыццё, але якія смела сцвярджаюць: "Як бы ў цябе на душы ні было, а ты ўсё адно спявай. Песня заўсягда падможа". Падчас запісу склалася ўражанне, што перад табой "Хрэстаматыя па фальклоры": пытаеш пра Каляды – яны табе і казу спяюць, і пра Куццю распавядуць, пра Вясну – вось вам песні-вяснянкі, і пра "галёпаў" раскажуць. І "Стралу" спяюць з дзясяткам разнастайных карагодаў, і яравыя, і льняныя, і жніўныя, і восеньскія, і Піліпаўскія… Здавалася, канца і краю няма гэтым песням. Ды, на жаль, здароўе ўжо ў жанчын не тое: "Прыязджайце да нас яшчэ, мы многа песень знаем", – запрашаюць на новую сустрэчу жанчыны.
І – "на пасашок" – жанчыны апранулі для нас свае святочныя ўборы: ільняныя палатняныя кашулі, чырвоныя "саяны" ды фартухі. І зноў запелі, нібы атрымаўшы новы імпульс у новым абліччы, перанарадзіўшыся быцца. І зноў паліліся спевы з вуснаў народа. Гэтыя спевы – сапраўдны летапіс жыцця. На жаль, ужо не так шмат, як хацелася б, засталося "баянаў" на зямлія сярод нас. Але ў нас ёсць яшчэ час, і таму Веткаўскі музей і надалей будзе весці сваю актыўную палявую дзейнасць і прытрымлівацца сваёй ідэі – "СПАДЧЫНА ДЗЕЛЯ БУДУЧЫНІ!".
